zijwegen..

Gebeurt wel eens toch, dat je ineens allerlei zijwegen inslaat bij een woord. Dat had ik vanmorgen toen Inge me vertelde dat ze bij een jarige nicht, mede namens mij, een bloemetje gebracht had. Ze had gekozen voor een bakje met iets voorjaarsachtigs, bloeiende bolletjes die ze later ook weer in de tuin kan zetten.

Hyacinten en zo, want hyacinten ruiken zo lekker. En ja dáár slaat mijn mijn gekke “taal dingen knopje” op aan. Want noemden we een mooi boeket niet ooit een “ruiker”.
Staat me ergens nog bij uit de jonge meisjes boeken van héél lang geleden. Daarin nam een vriendje die voor het eerst thuis mocht komen bij de ouders van een meisje nog een ruiker mee voor de moeder van zijn uitverkorene.

Je kunt natuurlijk wel ruiken aan een boeketje bloemen dus misschien is die naam nog redelijk te herleiden. En, heel on-Nederlands, ruiker kent vrijwel géén andere betekenissen, althans niet zonder andere voorvoegsels. Behalve misschien “iemand die goed kan ruiken” maar als ik erover nadenk heb ik nog nooit iemand in het zonnetje gezet omdat hij/zij een ruiker is.
En Ruiker is niet de enige oude benaming

De verlegen jongeman uit zo’n boek waar ik het eerder over had zóu ook gekozen kunnen hebben voor een “tuiltje” bloemen, als we het over onverklaarbaar willen hebben is dat wel een kanshebber.
Waar haalden ze het vandaan, het klinkt eigenlijk het meest naar een teiltje en als je maar genoeg tuiltjes en ruikers bloemen krijgt kan een teiltje misschien nog van pas komen als de vazen op zijn. Ook het tuiltje is zo’n eenling die nauwelijks andere betekenissen kent.
Maar de moderne jongemannen brengen voor hun a.s. schoonmoeder gewoon een boeketje mee, of een bosje bloemen… of niet natuurlijk!
Waarschijnlijk zou de huidige a.s.schoonmoeder ook een wenkbrauw flink hoog optrekken wanneer ze een bloemetje aangeboden krijgt met de woorden” ik hoop dat ik U een plezier doe met deze ruiker”. Ach, ik sloeg weer even op hol, vergeef het me maar.