hoofdrekenen

Kom d’r eens om bij jongelui! Volgens mij wordt het zelfs nog amper geleerd op scholen. Alles gaat met “de zak-japanner”.
Was er natuurlijk niet bij in de jaren 50 toen ik m’n schoolperiode als nog net geen 14 jarige afsloot.
Omdat ik wél 8 leerjaren had, 6 jaar lagere school en 2 jaar HHschool, mocht ik wél al werken en mijn zwager kon wel een hulpje gebruiken. Hij had aanvankelijk nog een besteldienst maar was ook één van de eerste die “schuimplastic“ging verkopen.

Een heel nieuw product dat naast schuimrubber, dat al wat langer bestond, ook goedkopere mogelijkheden bood om zelf  je stoeltjes te bekleden, kindermatrasjes te maken en later, toen het allang “polyeter”genoemd werd , ook heel veel verkocht werd voor caravan- en bootkussens.

In grote platen werd het aangeleverd en in de winkel kon op het  maat besteld worden, dan werd het met een gewone broodzaag op maat gesneden. Maar….. dan moest natuurlijk de prijs uitgerekend worden. Zónder rekenmachine want hé, het was pas 1957 of daaromtrent.
Dus  als iemand wilde weten hoeveel  een stukje van 45 x 40 van 3 cm dik kostte dan was het even rekenen…lente x breedte x hoogte x de vierkante meter prijs.
En als het dan eigenlijk wel 5 cm korter mocht, of een cm dunner kon je weer opnieuw beginnen.
Dan waren er  ook nog twee kwaliteiten die  een gedeeltelijke herberekening noodzakelijk konden maken.

Ik had al snel door dat het anders moest kunnen  en ging aan de knutsel met een multomap en een pak papier om een “tabellenboek” te fabrieken.
Nee, zeker niet op de HHschool geleerd,  gewoon maar begonnen met per 5 cm iedere breedte uit te rekenen tot 200 cm lang want langer waren de schuimplastic platen nooit.

Nee natuurlijk had ik van Exel nog nooit gehoord, trouwens ook niet van een computer. Aanvankelijk was er zelfs geen typemachine voorhanden en dus schreef ik alles keurig  (nou ja voor mijn doen dan want ik heb een hanenpoot) met het handje rijtje voor rijtje uit.
Een héél enthousiaste  baas maakte dat ik er lol in kreeg en ieder momentje dat er geen klanten waren benutte om weer een rijtje uit te werken.
Het boek werkte perfect, ik begon natuurlijk met de meest gevraagde maten maar uiteindelijk was het  compleet vanaf 10x 10 cm t/m 120 x 200 cm, alles t/m 10 cm dik.

Toen er later een typemachine kwam heb ik het nog een keer over gedaan, dat was ook nodig omdat de prijzen ondertussen gestegen waren en dus….. wéér veel rekenwerk, allemaal op een kladpapiertje hoewel ik soms wel “logische rijtjes” ontdekte en met af en toe een controle berekening toe kon.
Omdat we ondertussen ook doorzichtig plakplastic verkochten werden de bladzijden uit het nieuwe boek “gelamineerd” en voorzien van keurige tabjes!

Het was een heel geknutsel maar het resultaat was héél goed bruikbaar. Ik heb later ooit nog van mijn opvolger gehoord dat hij er nooit één fout in heeft kunnen vinden.
Het boek raakte natuurlijk in onbruik zodra de rekenmachine z’n intrede deed, best wel jammer dat het  boek waarschijnlijk verloren gegaan bij de overdracht aan een nieuwe eigenaar,  ik zou m’n primitieve  staatje excel knutsel  nog graag eens door willen bladeren.
Met de rekenmachine heb ik nooit gewerkt, die kwam pas enige jaren nadat ik in 1962, zwanger van ons eerste kind,  gestopt was met werken,  tja, toen was ik een soort van “uitgerekend”!