edel of achtbaar

Of eh…. hoogwelgeboren en wat hebben we nog meer voor titulatuur  die toch wel een béétje in onbruik is geraakt.
Zo heel af en toe hebben we in de drukkerij nog wel eens een mailing van een universiteit waarin de meeste geadresseerden “” weledel”en nog wat zijn. Weledelgestrenge, weledelgeleerde, en als je nóg wat verder doorgeleerd hebt en gepromoveerd bent , weledelzeergeleerde heer of vrouwe.

Je kent me hé, dan mijmer ik tijdens het vullen van de enveloppen over van alles en nog wat, “wél edel”, kun je ook adresseren aan een  “niét edel”  heerschap?
Maar nee “niet edel” komt niet voor, het zullen dus zónder uitzondering  uiterst edele mensen zijn die zo aangeschreven  worden. En vaak ook  “gestrenge” mensen, wie wil er nou zó iemand als vader, ik hád trouwens een uiterst strenge vader maar dié werd weer nooit zo aangeschreven.
Met zo’n titel moet je natuurlijk ook wel een béétje passende naam hebben, weledelgestrenge vrouwe de Liefde  klinkt toch wat tegenstrijdig en weledelzeergeleerde heer Koekebakker ….tja ik wéét het niet, schept toch niet écht vertrouwen.

We moeten deze  “edelen”  niet  verwarren  met de échte “edelen”  uit het riddertijdperk,  die hebben weer hun eigen rijtje waaronder “hoogwelgeboren”.
Tja typisch, dat je in die kringen in de titel laat weten dat je “wel” geboren bent, als je “niet” geboren bent hoef je ook niet aangesproken te worden toch?
Of zullen ze het “wel” bedoelen  van “in goede  doen zijn”! Het  “hooggeboren” betekent vást niet dat de jonkvrouwe in kwestie op een flatje 8 hoog geboren werd.
Gelukkig hébben ze in die kringen meestal vanzelf al passende namen, je moet er toch niet aan denken dat je als “hoogwelgeboren vrouwe Bloot”door het leven moet, al is ze natuurlijk, net als jij en ik inderdaad bloot geboren.

Niet altijd makkelijk die titulatuur,  dat bleek al in de jaren  70 toen er een boekje gemaakt werd van vijf en zeventig  kinderbrieven  aan Koningin Juliana.
Ter gelegenheid van haar regeringsjubileum  mochten kinderen een brief schrijven aan de toenmalige Koningin. Slechts  één van die kinderen wist precies  dat je een koningin niet  zomaar als ” een mevrouw” kunt aanspreken  en begon zijn/haar brief met  “Hoogachtelijke Koningin Juliana”.  Kijk dán maak je een goede beurt!